AXUDA PARA SETEMBRO

Os contidos que debedes repasar para os que tedes suspenso BAC en setembro xa sabedes que se dividen en tres planos:

Gramática: todas as clases de palabras

Ligazón repasar morfoloxía

Lingua e Sociedade:

• Orixe e formación da lingua galega. Que elementos interveñen na súa formación.

• A situación da lingua na Idade Media (normalización) / Séculos Escuros e Rexurdimento (desprestixio, prexuízos, voces reivindicativas)

• As linguas no mundo, máis falantes, máis importante, familia máis importante, familia á que pertence o galego, o plurilingüismo, en España, Europa e o mundo. Linguas oficiais, linguas de estado, linguas minorizadas.

Literatura:

• A idade media: contexto, cantigas profanas (amor, amigo, escarnio e maldicir, xéneros menores); cantigas relixiosas (Cantigas de Santa María) e prosa medieval.

• Literatura dos Séculos Escuros e a Ilustración

• Literatura do Rexurdimento: A literatura do primeiro terzo; o prerexurdimento; o rexurdimento pleno e a etapa de fin de século.

Listaxe de preguntas para repasar literatura:

1.      Cal é a vía cultural que trae a Galicia a lírica provenzal?

2.      Cal é o cancioneiro máis completo que se conserva?

3.      Como chegan a nós as cantigas do rei Don Dinís?

4.      Como chegan a nós as cantigas de Martín Códax?

5.      Que é a Arte de Trobar?

6.      Cal é a obra lírica máis importante de Afonso X, o Sabio?

7.      Cales eran os temas das cantigas medievais?

8.      Diferenza trobador e xograr?

9.      Quen eran os menestreis?

10.  Quen é María Pérez, a Balteira? A que se dedicaba?

11.  Cal é o primeiro reino independente da península Ibérica?

12.  Que diferenza as cantigas de amigo e de amor?

13.  Cales eran os temas das Cantigas de Escarnio e Maldicir?

14.  Que é unha Tenzón?

15.  Explica por que Afonso X non é o único que compuxo as Cantigas de Santa María aínda que se di que el é o seu autor.

16.  Os códices das Cantigas de Santa María por que son ricos e luxosos?

17.  Clasifica este título, Historia troiana, segundo o tipo de prosa medieval.

18.  Que son os Miragres de Santiago?

19.  Que son as Revoltas Irmandiñas?

20.  Cal é o título da obra teatral que escribe Gabriel Feijoo de Araújo?

21.  Cal é o título da obra de prosa que conservamos do século XVI?

22.  Cita o nome dunha poetísa do século XVIII.

23.  Cita o autor e a obra da peza de teatro do séc. XVIII.

24.  Quen foi Martín Sarmiento? Que pretendía para Galicia?

25.  Cita un exemplos de literatura de circunstancias dos SS EE. Que feitos da época recreán?

26.  Que son os “Mártires de Carral”?

27.  Cal foi a consecuencia da Ley Moyano de Instrucción Pública?

28.  Quen foi Antolín Faraldo?

29.  Quen son os líderes do Rexionalismo?

30.  Quen escribiu Proezas de Galicia?

31.  Cal era a esencia do Galeguismo?

32.  Cita o autor que gañou os Xogos Florais co poema “A Galicia”.

33.  Cita o nome da primeira novela en galego do XIX.

34.  Cita o nome da primeira obra de teatro en Galego e en prosa escrita xa a comezos do XX.

35.  Quen escribe o poemario Espiñas, follas e flores?

36.  Como se chama a poetisa que destacou pola defensa dos dereitos da muller e pola súa faceta de oradora pública.

37.  Quen son os autores denominados precursores?

38.  Para que escribiu Curros o Divino sainete?

39.  Por que escribiu Curros poemas costumistas e como se titulan eses poemas?

40.  Por que é Curros o autor máis famoso do Rexurdimento?

41.  Que simboliza a máquina do tren en Curros cando di que “é o Cristo dos tempos modernos”?

42.  Rosalía ten poesía de carácter social. Que problemas trata neses poemas? Pon exemplos.

43.  Cales son os dous poemarios en galego que escribiu Rosalía de Castro?

44.  Quen é o Bardo na poesía galega do Rexurdimento?

45.  Onde se coñecen Rosalía, Murguía e Pondal? Que filosofía ou pensamento compartían?

46.  Que son Os Eoas?

47.  Cal dos poetas do Rexurdimento foi membro da RAG?

48.  Que son os Xogos Florais? E o Album de la Caridad?

49.  Cal foi a primeira novela en galego do Rexurdimento e quen a escribiu?

50.  Cal é a primeira obra de teatro do rexurdimento?

51.  Que escribiu a primeira peza de teatro en prosa en galego?

52.  Que é O tío Marcos da Portela?

53.  Que é a “negra sombra” na lírica do Rexurdimento?

54.  Que simboliza o “fouciño” en Curros?

55.  Que se conmemora hoxe na data de publicación de Cantares gallegos?

56.  Quen foi o primeiro presidente da RAG?

57.  Cal é o poemario de temática social máis importante do Rexurdimento?

58.  Cales son os obxectivos do Rexurdimento?

59.  Que se fai durante o Rexurdimento en Galicia para lograr eses obxectivos?

60.  Onde está enterrado Curros Enríquez?

FELIZ VERÁN

A DESCUBRIR LUGARES MÁXICOS COMA ESTE, PRAIA DE TUIA. BUEU: PONTEVEDRA

Quería agradecer ao meu alumnado deste curso 2016-2017 toda a paciencia que tiveron comigo despois das distintas emocións e situacións delicadas que no plano persoal me tocou vivir.

Sempre digo e direi que o maior valor do noso centro de ensino é o alumando!!! Sen dúbida espectacular!!! De cando en vez temos poucas ganas de estudar, os profes tamén eh!! Pero se tiras deles dan sempre o mellor de si, e canto máis lles esiximos mellor resposta. Incluso aqueles pequechos/as que pensaban que todo ía ir mal na primeira avaliación, decatáronse que non é nada difícil mudar de actitude cando se está errado, ese é o camiño do éxito, non o esquezades.

Tanto a pequenos coma a grandes quería dicirvos que é moi importante ter un soño na vida e dirixirse cara el cada día construíndo o camiño, que lousa a lousa nós mesmos imos deseñando para que se poidan facer realidade. Xa sabes cal é o teu soño? pois a por el!!! E se non o sabes, seguro que has de atopalo axiña para coller implulso e traballar moito para conseguilo.

Grazas polos bos desexos. Encantoume a sorpresa de hoxe!! Agradecida de ser titora unha vez máis porque sempre conto con familias fabulosas!! Teño sorte!!

 

PONDAL

BIOGRAFÍA

LETRA DO HIMNO GALEGO

Letra orixinal de 1890 Que din os rumorosos Na costa verdecente, Ó rayo trasparente, Do prácido luar...? Que din as altas copas D'escuro arume arpado, Co seu ben compasado, Monótono fungar...? Do teu verdor cingido, É de benígnos astros, Confin dos verdes castros, E valeroso clán, Non dés a esquecemento, Da injuria o rudo encono; Despérta do teu sono, Fogar de Breogán. Os boos e generosos, A nosa voz entenden; E con arroubo atenden, O noso rouco son; Mas, sós os ignorantes, E férridos e duros, Imbéciles e escuros No-nos entenden, non. Os tempos son chegados, Dos bardos das edades, Q'as vosas vaguedades, Cumprido fin terán; Pois donde quer gigante, A nosa voz pregóa, A redenzón da bóa Nazón de Breogán.

Letra de 1984 Que din os rumorosos na costa verdecente, ao raio transparente do prácido luar? Que din as altas copas de escuro arume arpado co seu ben compasado monótono fungar? Do teu verdor cinguido e de benignos astros, confín dos verdes castros e valeroso chan, non des a esquecemento da inxuria o rudo encono; desperta do teu sono fogar de Breogán. Os bos e xenerosos a nosa voz entenden e con arroubo atenden o noso ronco son, mais sóo os iñorantes e féridos e duros, imbéciles e escuros non nos entenden, non. Os tempos son chegados dos bardos das edades que as vosas vaguedades cumprido fin terán; pois, donde quer, xigante a nosa voz pregoa a redenzón da boa nazón de Breogán.

CURROS

Neste mapa podes ver os puntos principais do percorrido literario que grazas aos poemas de Curros podemos facer en Terras de Celanova.

Nesta presentación podedes atopar unhas notas para interpretar a temática da obra Aires da miña terra, feitas por Benito Varela Jácome, na edición de Xerais que dirixe Xosé Ramón Pena.

 

As cordas líricas de curros from Loli Cid Cid

AQUÍ TEDES O CUESTIONARIO DO VÍDEO







Podedes facer un percorrido pola casa do poeta en Celanova se visitades a web da Fundación Curros Enríquez.

foto da web elecohernandiano

Aquí deixo unha versión do "Maio" poema que escribiu Curros e que Emilio Batallán interpreta e publica en 1975 por primeira vez.  

LECTURAS DE VERÁN

Para aqueles alumnos/as que me pedistes ler no verán para mellorar a vosa lingua, deixo a ligazón da web Na punta da lingua onde atoparedes unha boa listaxe de títulos e algúns comentarios que vos van servir de guía para escoller.

ESCOLLEMOS LECTURA

NON PERDAS OLLO AO REXURDIMENTO

Guión de preguntas para poder xogar con axuda!!!

1. Define que é o Rexurdimento gaelgo.
2. Define que é o Galeguismo.
3. Explica cales son as causas que favorecen o desenvolvemento do Galeguismo.
4. Cal é o feito que marca o comezo do século XIX?
5. Que se celebra en 1812 e que se consegue?
6. Que son as Guerras Carlistas?
7. Cando se instaura a 1ª República?
8. Explica como era a sociedade galega do século XIX
9. Explica que é a Desamortización de Mendizával (1837).
10. Cita o nome de dous impostos que os galegos pagaban á igrexa e mais ao estado.
11. Explica cal é o papel da burguesía no XIX.
12. A onde se produce a emigración masiva dos galegos no século XIX?
13. Cal é a situación da lingua galega no século XIX?
14. Que é a Lei Moyano?
15. Cal é o líder do Provincialismo?
16. Cal é o ideario do Provincialismo?
17. Que son os Mártires de Carral?
18. Cales son os líderes do Rexionalismo?
19. Cal é o ideario do Rexionalismo?
20. Cal é o logro co que se pecha a etapa do Rexionalismo galego en 1906?
21. Cales son os líderes do Nacionalismo?
22. Cal é o ideario do Nacionalismo galego?
23. Cal é o maior logro dos nacionalistas do 1º terzo do século XX?
24. Cales son os obxectivos do Rexurdimento?
25. Cales son as iniciativas que poñen en marcha os estudosos do Rexurdimento?
26. Cita o título dun texto propagandístico en galego do 1º terzo do XIX.
27. Cita o título do testo de teatro escrito no cárcere a comezos do XIX.
28. Que é o Album de la Caridad?
29. Cal é o primeiro libro da literatura contemporánea galega?
30. Cal é a primeira novela galega do XIX?
31. Cal é a inspiración do primeiro poemario galego de Rosalía de Castro? Como se chama ese poemario?
32. Por que é tan importante o poemario que Rosalía publica en 1863?
33. Cita un poema costumista de Cantares gallegos?
34. Cita un poema amoroso de Cantares gallegos?
35. Cita un poema intimista de Cantares gallegos?
36. Cita un poema social de Cantares gallegos?
37. Cales son as innovacións do poemario de Follas Novas?
38. Cales son as partes en que se divide Follas Novas e cales son os temas que os caracterizan?
39. Cales son os símbolos da obra de Rosalía e cal é o seu significado?
40. Como se chama o poemario de Pondal?
41. Cal é o título do poema épico de Pondal e cal é a súa fonte de inspiración?
42. Cal é o poeta do Rexurdimento que foi membro numerario da RAG?
43. Cal foi o primeiro presidente da RAG?
44. Que foron os encargados de preparar a creación da RAG dende A Habana?
45. Onde nacen Rosalía, Curros e Pondal?
46. Onde está enterrado Curros Enríquez?
47. Quen é o escritor do himno galego?
48. Recitar a primeira estrofa do himno galego?
49. Explica cales son as liñas temáticas do poemario de Pondal?
50. Que lle ocorre a Curros Enríquez coa publicación do seu poemario de 1880?
51. Cal é  a principal liña temática de Curros? Explica.
52. Cal é o motivo polo que temos poemas costumistas no poemario de Curros Enríquez?
53. De que tratan os poemas intimistas que aparecen no poemario de Curros Enríquez?
54. Cal é o título da obra anticlerical de Curros Enríquez?
55. Quen escribiu o Catecismo do labrego?
56. Cal é o título da primeira publicación periódica en galego no XIX?
57. Cal é a primeira peza de teatro do Rexurdimento en galego?
58. Cal é o título da primeira obra de teatro en prosa e en galego?
59. En que imprenta se publica o primeiro libro moderno en galego?
60. Que son os caciques? Cal é a familia de caciques con maior influencia no XIX?

ROSALÍA DE CASTRO

Aquí tedes algunha ferramenta para vos achegardes á nosa escritora.




Grazas a este vídeo poderedes entender esa poesía máis existencialista de Rosalía de Castro.

Reparade cando vexades o vídeo nas cuestións que figuran abaixo.



CUESTIONARIO SOBRE O VÍDEO 

1- Cal é a repercusión de Rosalía de Castro na nosa litreratura?
2- Cal é o elemento natural que exerce unha influencia especial sobre a escritora? 
3- Que corrente de pensamento inflúe nela para ter esta atracción polo elemento que buscamos?
4- Explica por que sente Rosalía unha fonda preocupación polos nenos abandonados?
5- Que drama da vida de Rosalía representa o símbolo da "Negra sombra"?
6- Cando como e onde coñece Rosalía a Murguía? Cando casa con el?
7- Que concepción ten da muller Murguía? 
8- Que opinión expresa Rosalía no artigo "Las literatas" sobre o papel da muller no séc. XIX?
9- Que é o que lle preocupa realmente da situación da muller?
10- Que papel xoga Aurelio Aguirre na vida de Rosalía?
11- Cal é a razón pola que Rosalía decide escribir en Galego?
12- Cales sib is sugnificados do símbolo da "sombra" segundo os distintos especialistas?
13- Cal é a orixe do sentimento de "DOR" que persegue a Rosalía?




Que maneira mellor que comezar a clase de Rosalía con esta magnífica interpretación de Silvia Ferre e Roi Casal, xunto aos seus músicos e ao seu pai, Nando Casal, o creador do grupo Milladoiro.


Tecin soia á miña tea, 
Sembrei soia o meu nabal, 
Soia vou por leña ô monte, 
Soia á veo arder n'o lar. 
Nin n'a fonte nin n'o prado 
Asi morra c'o á carráx 
El non ha de virm' á erguer, 
El a non me pousará. 
¡Que tristeza! ó vento soa,
Canta ó grilo ô seu compás... 
Ferbe o pote... mais, meu caldo, 
Soiña t'hei de cear. 
Cala rula, os teus arrulos 
Ganas de morrer me dan, 
Cala, grilo, que si cantas 
Sinto negras soïdás. 
O meu homiño perdeuse, 
Ninguen sabe en onde vay... 
Anduriña que pasache 
Con él as ondas d'o mar, 
Anduriña, voa, voa, 
Ven e dime en ond'está.

Rosalía de Castro, Follas novas


Outras versións de poemas de Rosalía en disferentes estilos musicais.